Jakość powietrza, którym oddychamy, szczególnie w okresie jesiennym i zimowym, pozostawia sporo do życzenia, stąd w ostatnich latach akcje dronowe mające eliminować największych trucicieli i inne działania samorządu zmierzające do ograniczenia szczególnie tzw. niskiej emisji. Jesienią 2024 roku powstał nawet gminny program niskoemisyjny dla rzgowskiej gminy na lata 2025-2028. Szefowa Referatu ochrony Środowiska Urzędu Miejskiego w Rzgowie Magdalena Górska traktuje ten program jako jedno z narzędzi służących do poprawy jakości powietrza.
Co dziś jest źródłem największego zanieczyszczenia powietrza? Człowiek, m.in. korzystający wciąż z przestarzałych pieców i spalający różnorodne paliwa, często wydzielające do atmosfery bardzo trujące związki chemiczne. Trują nas także pojazdy – na szczęście powoli przy bywa tych ekologicznych (na prąd). Spaliny wydobywające się z rur wydechowych pojazdów najgroźniejsze są w rejonie szlaków komunikacyjnych. Jeśli idzie o paliwa kopalne (węgiel spalany m.in. w piecach, kuchniach, kominkach), odpowiadają one za złą jakość powietrza w ponad 40 proc. Lista trujących związków chemicznych trafiających do atmosfery jest, niestety długa, a w tym wykazie jest m.in. dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, tlenek węgla, benzen i ołów. Jeśli idzie o pył zawieszony, okresowo, w zależności od warunków atmosferycznych, widoczna jest niewielka poprawa, ale to wątpliwa pociecha, bo sytuacja generalni e wciąż jest zła. Benzo(a)piren w pyle zawieszonym PM10 to wciąż wielki problem także w Rzgowie, szczególnie w sezonie grzewczym.
Gmina Rzgów z licznymi paleniskami węglowymi znajdującymi się w zwartej zabudowie zaliczona została do obszaru z przekroczonym średniodobowym poziomem dopuszczalnego pyłu PM10 i PM2,5, dotyczy to również benzo(a)pirenu. W programie ochrony powietrza znalazło się więc zalecenie dotyczące redukcji emisji zanieczyszczeń wprowadzanych do atmosfery poprzez wymianę pieców na mniej emisyjne oraz podjęcie działań termomodernizacyjnych, rozbudowa sieci gazowniczej, budownictwo energooszczędne i pasywne, a także edukacja ekologiczna w zakresie ochrony powietrza. Oczywiście w walce o czyste powietrze jest też działalność kontrolna.
Jeśli idzie o sieć gazowniczą, obejmuje ona w gminie 7 miejscowości: Rzgów, Babichy, Gospodarz, Grodzisko, Konstantyna, Stara Gadka i Starowa Góra. Z sieci gazowniczej o długości prawie 94 km. korzysta dziś prawie 2000 gospodarstw, najwięcej w samym Rzgowie. Gaz ziemny ogrzewa ok. 1700 gospodarstw domowych. Tylko w latach 2019-2023 przybyło w gminie 413 odbiorców gazu, a zapotrzebowanie na to źródło energii wciąż jest większe od możliwości dostawcy.
Ryszard Poradowski
