Gdzie w Grodzisku znajdowało się grodzisko, gdzie w Rzgowie wzniesiono pierwszą średniowieczną świątynię? – na te pytania nie znamy dotąd odpowiedzi, bo na obszarze gminy nie prowadzi się od dziesięcioleci żadnych badań archeologicznych. Gdyby nie budowa autostrady A-1 i drogi ekspresowej S-8 nie byłoby nawet tzw. nadzorów archeologicznych. A w rejonie Prawdy (w miejscu MOP) natrafiono na rewelacyjne stanowiska i znaleziska przez wieki ukryte w ziemi, podobnie jak w sąsiedniej Modlicy. Na ich podstawie można wnioskować, że ziemia w rzgowskiej gminie kryje jeszcze wiele tajemnic.
Badania archeologiczne w innych rejonach województwa łódzkiego dowodzą, że tereny te już we wczesnym średniowieczu były intensywnie zasiedlane, gdyż znajdowały się tu bory pełne dzikiej zwierzyny, a ponadto osady zlokalizowane zwykle nad brzegami rzek, strumieni i innych akwenów. Znaleziska archeologiczne w rejonie Prawdy, odsłonięte w związku z budową S-8 potwierdziły istnienie w tym rejonie osady. Zapewne gdzieś grzebano zmarłych, więc na odkrycie czekają nie tylko kolejne fragmenty osady, ale i cmentarzysko. A to tylko jeden z przykładów.
Archeologiczne Zdjęcie Polski – wielka akcja lokalizowania stanowisk archeologicznych przyniosła plon również w rzgowskiej gminie. Szkopuł tylko w tym, że choć upłynęło już kilkadziesiąt lat od jej zakończenia, nie podjęto dotąd żadnych planowych badań archeologicznych choćby na jednym z ponad pół setki takich stanowisk, a potencjalne znaleziska ukryte w ziemi wciąż istnieją tylko na papierze. A szkoda, bowiem tego typu badania z pewnością poszerzyłyby naszą wiedzę o przeszłości Rzgowa i okolicznych miejscowości, choćby wspomnianego Grodziska.
Rys.: Czy tak wyglądał gród w Grodzisku? Oto wizja znanego przed laty rzgowskiego plastyka Jana Depczyńskiego
Ryszard Poradowski
