30 maja br. w Kuraszkowie, gm. Białaczów (powiat opoczyński) odkryto ognisko afrykańskiego pomoru świń. W kraju ta groźna choroba stwierdzona została we wszystkich województwach, Łódzkie było ostatnim, do którego dotarła. Spodziewano się pomoru i w naszym województwie, bo pojawił się już wcześniej niemal u granic Łódzkiego. Wspomnijmy, iż w Łódzkiem panowała kilkuletnia przerwa, bo ostatnie ognisko zlokalizowano tu w 2021 roku.
Przypomnijmy, czym jest afrykański pomór świń. Afrykański pomór świń jest nieuleczalną chorobą wirusową, która występuje wyłącznie u świń i dzików. W krajach afrykańskich – na południe od Sahary, w których choroba ta pojawiła się około 100 lat temu i występuje sporadycznie do dzisiaj, podobnie jak na półwyspie iberyjskim, gdzie ASF został zwalczony w 1999 r., wirus ASF może być przenoszony również przez kleszcze – gatunek, który w naszej strefie klimatycznej nie odgrywa istotnej roli.
Jaki jest przebieg i objawy kliniczne ASF u dzików? U dzików europejskich infekcja prowadzi do bardzo ciężkich, ale nieswoistych objawów ogólnych, jak gorączka, osowienie, utrata apetytu, zaburzenia w poruszaniu się i problemy w oddychaniu. Wystąpić mogą również krwawienia (z nosa, krwawa biegunka, krwawienia skóry). Chore zwierzęta wykazują między innymi ograniczony odruch ucieczki lub inne objawy, jak niechęć do poruszania się i utrata orientacji. Choroba dotyczy wszystkich grup wiekowych i obu płci dzików w równym stopniu i w większości przypadków prowadzi do padnięć zwierząt w okresie 7 – 10 dni po zakażeniu. Zakażenie przebiega powoli, a śmiertelność sięga zwykle 100 proc. Na szczęście ludzie nie są wrażliwi na zakażenie tym wirusem.
Jak choroba jest przenoszona? Choroba może być przenoszona bezpośrednio ze zwierzęcia na zwierzę lub pośrednio przez zanieczyszczone przedmioty. W niekorzystnych okolicznościach, do wprowadzenia wirusa na teren naszego kraju, może wystarczyć porzucona kanapka z wędliną sporządzona z mięsa chorego dzika lub świni. Szczególnie niebezpieczna w aspekcie przenoszenia zarazy jest krew dzików. Najmniejsza ilość krwi wystarczy do zakażenia wrażliwych dzików lub świń.
Na co należy zwrócić uwagę? Wskazane jest zdawanie sobie sprawy z faktu, że aktualnie dziki mogą być ważnym wektorem we wprowadzeniu wirusa ASF do Polski i jego szerzeniu się w populacji dzików, a później świń. Dotąd nie zlokalizowano ASF w stadach świń domowych, a jedynie u dzików. W 2024 roku w Polsce stwierdzono 44 ogniska ASF, w wyniku których utylizowano ponad 27 tys. świń. Najwięcej ognisk było w woj. wielkopolskim.
Ryszard Poradowski
