– Co oznaczają dla pacjentów zmiany w aptekach i uprawnieniach farmaceutów w Polsce?
– W ostatnich latach apteki w Polsce przeszły istotne zmiany, a nowe przepisy dotyczące uprawnień farmaceutów wpływają bezpośrednio na pacjentów. Celem tych zmian jest poprawa jakości i rozszerzenie zakresu usług farmaceutycznych i zdrowotnych świadczonych w aptece. Ma to bezpośredni wpływ na poprawę bezpieczeństwa zdrowotnego obywateli. Niestety świadomość tych zmian i korzyści z tego płynących wciąż jest bardzo niska wśród pacjentów.
– Jakie są nowe kompetencje farmaceutów?
– W wyniku zmian legislacyjnych w ostatnich latach farmaceuci zyskali wiele nowych uprawnień, które pozwalają im na aktywniejszy udział w procesie leczenia, np. od 2022 roku mogą wystawiać e-recepty (w stanach zagrożenia życia), świadczyć usługi opieki farmaceutycznej mającej na celu poprawę efektywności i bezpieczeństwa terapii farmakologicznych, przeprowadzać badania diagnostyczne i testów, takich jak pomiar ciśnienia czy glukozy we krwi, testy na obecność wirusów i bakterii, kwalifikować i przeprowadzać szczepienie przeciwko wielu chorobom. Dzięki tym uprawnieniom pacjenci mogą liczyć na szybszą i bardziej kompleksową pomoc bez konieczności wizyty u lekarza w przypadku wielu problemów zdrowotnych.
– Na czym polega lepsza dostępność usług?
– Zmiany w aptekach zwiększają dostępność usług zdrowotnych. Pacjentom łatwiej jest uzyskać porady dotyczące stosowania leków, interakcji między nimi, a także metod leczenia, monitorowanie i ocenę skuteczności terapii. Farmaceuci mogą także prowadzić programy profilaktyczne, takie jak edukacja zdrowotna na temat szczepień, odżywiania czy stylu życia, co pozwala na wczesne wykrywanie problemów zdrowotnych.
– To poszerzenie usług wiąże się jednak z większą odpowiedzialnością farmaceutów…
– Nowe przepisy nakładają na farmaceutów większą odpowiedzialność za bezpieczeństwo pacjentów. Wprowadzono również obowiązek dodatkowych i cyklicznych szkoleń, które mają zapewnić wysoki poziom wiedzy i kompetencji zawodowych. W efekcie pacjenci mogą liczyć na wyższą jakość usług świadczonych w aptekach oraz większą pewność, że ich zdrowie jest w dobrych rękach.
– Co na tym zyskają pacjenci?
– Dla pacjentów zmiany te oznaczają przede wszystkim łatwiejszy dostęp do fachowej pomocy farmaceutycznej. Możliwość szybszego uzyskania porady farmaceutycznej, konsultacji na temat dawkowania leków, czy też skorzystania z usług diagnostycznych, ułatwia codzienną opiekę zdrowotną. Dzięki nowym uprawnieniom farmaceutów, apteki stają się miejscem, które pełni funkcję związaną ze sprzedażą leków, ale też dzięki świadczonym dodatkowym usługom – wspierająca i dbająca o zdrowie i profilaktykę.
– Czy każda apteka świadczy ten rozszerzony zakres usług?
– Niestety nie wszystkie apteki świadczą te dodatkowe usługi, ponieważ przepisy nie nakładają na nie takiego obowiązku, w wielu przypadkach nie mają one też odpowiednio wykwalifikowanego personelu. Każda apteka indywidualnie decyduje o rozpoczęciu świadczenia takich usług, np. wszystkie apteki wykonujące szczepienia oznaczone są jako punkty szczepień, podobnie oznaczone są apteki biorące udział w programie tzw. antykoncepcji awaryjnej. Informacje można znaleźć między innymi na portalu www.pacjent.gov.pl Aktualnie w gminie Rzgów jedyną apteką prowadzącą szczepienia i programy profilaktyki zdrowotnej (m.in. antykoncepcji awaryjnej) jest apteka „Lawenda”. Z punktu widzenia farmaceutów wprowadzone zmiany są bardzo korzystne dla pacjentów i dają większe możliwości wykorzystania ich fachowej wiedzy dla ułatwienia dostępu do opieki zdrowotnej, np. w grudniu w „Lawendzie” realizowano program profilaktyki związanej z cukrzycą, w ramach którego poza edukacją o chorobie i promowaniem zdrowych nawyków wśród pacjentów wykonywano darmowe badania przesiewowe stężenia glukozy we krwi. Obserwujemy coraz większe zainteresowanie pacjentów takimi programami i rosnące zapotrzebowanie na zdobywanie wiedzy na temat profilaktyki zdrowotnej. Wychodzimy naprzeciw tym potrzebom, współpracując z różnymi instytucjami, Naczelną Izbą Aptekarską, NFZ.
– Ale z drugiej strony widać małe zainteresowanie szczepieniami ochronnymi przeciwko grypie i covid mimo, iż obserwujemy bardzo dużo zachorowań wśród pacjentów – więcej niż w poprzednim roku…
– Mimo że infekcje covid-owe mają teraz często znacznie łagodniejszy przebieg niż zdarzało się to na początku pandemii, to jednak trzeba pamiętać, że to choroba podobnie jak grypa, która może prowadzić do poważnych powikłań i nie można jej lekceważyć. Szczepienia przeciw covid są bezpłatne i wystarczy wizyta w aptece, aby uzyskać skierowanie i się zaszczepić. W przypadku grypy szczepionka jest w całości lub częściowo refundowana na podstawie recepty od lekarza. Od początku sezonu do połowy grudnia wykonaliśmy około 150 szczepień covid-owych, a jesteśmy jedynym punktem szczepiącym w okolicy (przez małe zainteresowania wiele aptek i przychodni zrezygnowało z prowadzenia tych szczepień) i zdarzało się, że docierali do nas pacjenci nawet z Bełchatowa.
– Czy pacjenci korzystają z testów?
– Obserwujemy raczej małe zainteresowanie dostępnymi na rynku testami diagnostycznymi. Tymczasem pacjenci w prosty i szybki sposób mogą pomóc sobie w diagnozowaniu rodzaju infekcji, np. teraz w aptekach dostępne są testy, które już za pierwszym razem testują na obecność aż 6 popularnych wirusów (RSV / grypa A / grypa B / SARS-COV-2 / Adenowirus / Mycoplasma Pneumoniae). Test oczywiście nas nie wyleczy, ale pomoże w doborze optymalnej terapii, na czym powinno nam zależeć.
(p)
